Uitgaan & Cultuur
Verhalen van een dorpsonderwijzer in de stad
Wel en Wee...
BOEKENNIEUWS - 'Wel en wee...' betreft een alleszins interessante publicatie over Gustaaf Klaas (1920-1990), onderwijzer te Ootmarsum. Een boekje waarin het verhaal van zijn schrijverschap, zijn levensloop en bibliografie alsmede de integrale inhoud van zijn Twentstalige boekje 'Wel en wee oet de Grupkesstraote' is gebundeld door zijn zoon Guus.
Onlangs bezocht ik Guus Klaas in het Groningse Leek. Deze 'hunkertukker' is en blijft verknocht aan Twente én in het bijzonder aan Ootmarsum. Vele Twentse publicaties sieren zijn boekenkast. Ook het samenstellen van 'Wel en wee...' ervoer hij als een nostalgische reis: “terug naar mijn wortels”. Heel treffend is de omslag van zijn publicatie. Op de voorzijde de beide kerktorens van Ootmarsum en op de achterzijde een karakteristieke foto van de dorpsonderwijzer, werkend achter zijn bureau. Vermeldenswaardig is dat de foto van het stadsgezicht met de torens door Guus zelf is gemaakt. Niet met een drone, maar vanuit het reuzenrad tijdens de koale kermis.
In 2020 is 'Wel en wee...' uitgebracht bij gelegenheid van het feit dat Gustaaf Klaas honderd jaar geleden is geboren te Ootmarsum. Het eerste exemplaar is toen overhandigd aan Ben Morshuis (recentelijk overleden). Voor Morshuis een feest van herkenning om een boekje te zien over zijn neef waarover hij eens meldde: “Bezig achter de typemachine, waarvan hij de toetsen met twee vingers intikte, in ramde als er carbonpapier tussen de velletjes zat. Met twee vingers: één blanke en één bruin gerookte.”
Gustaaf Klaas schreef altijd, was altijd bezig. Hij schreef zowel voor de krant als voor het verenigingsleven van Ootmarsum. Maar als schrijver zien we hem voor het eerst publiceren in Twènterlaand en -leu en -spraoke. In de tweede helft van de jaren vijftig schreef hij voor dat blad meerdere artikelen. Een aantal anekdotische verhalen, maar vooral artikelen over de geschiedenis van en de oude gebruiken in Ootmarsum. Eind jaren zeventig en midden jaren tachtig schrijft hij een aantal artikelen voor 't Inschrien, een uitgave van de Oudheidkamer Twente. En tussen 1973 en 1982 publiceerde hij een aantal artikelen voor het Jaarboek Twente.
Goaitsen van der Vliet van de Twentse Taalbank vindt 'Verhalen van een dorpsonderwijzer in de stad' een leuk boekje voor geïnteresseerden, maar wijst er op dat het Twents uit dit boekje het Twents is uit de jaren vijftig. Inmiddels is die spelling 'geüniformeerd'. En Herman Finkers duidt nog op het onbegrijpelijke feit dat ouders hun kinderen hun moedertaal niet meer leren. Desalniettemin is het schitterend dat Gustaaf Klaas, een man met een groot hart voor Ootmarsum en zijn inwoners, met deze publicatie is geëerd.
'Wel en wee...' is, voor zover nog voorradig, te bestellen via: g.klaas@home.nl
Martin Paus
