Uitgaan & Cultuur
Met zondag aanstaande ’eiergadder’n’
Stef Vrielink als ‘Judas van ’n doarp’ en Huub Wiefferink als ‘Iskariot’ dit jaar de ‘veurgangers’ bij Denekampse paasgebruiken
DENEKAMP - Stef Vrielink en Huub Wiefferink gaan zondag a.s. in het kader van de jaarlijkse traditie ‘eiergadder’n’ voor de eerste maal op pad als respectievelijke de Judas en Iskariot van 2024! Twee jonge knapen die dit jaar dus de ‘veurgangers’ van de Denekampse paasgebruiken zullen zijn. Het ‘veur goan’ bij het jaarlijkse eiergadder’n op Palmzondag is voor hen in dat kader de eerste activiteit. Een traditie overigens in meerdere plaatsen in deze regio.
Uniek, zelfs voor ons land, zijn echter de verdere activiteiten die deel uitmaken van de Denekampse paastraditie, die altijd georganiseerd worden op paaszaterdag en paaszondag. Deze paasgebruiken zijn zo uniek dat ze sinds 2018 behoren tot het Immaterieel Erfgoed Nederland. Ze hebben een lange geschiedenis. In 2009 werd over de laatste honderd jaren daarvan het boekwerk ‘Ik bin ’n Judas van ’n doarp’ gepresenteerd. De activiteiten waarvoor het hele dorp jaarlijks ‘vol stroomt’ met belangstellenden zijn het zogenoemde hout halen op paaszaterdag, het paasstaak slepen en het paasvuur op paaszondag. Tot de grote schare belangstellenden daarbij behoren elk jaar vele oud-Denekampers die nu elders wonen. Er is sprake van een soort jaarlijkse reünie met grote drukte meestal in de horecagelegenheden in vooral het centrum van het dorp. Voorop bij alle activiteiten lopen dus Judas en Iskariot, waarbij de Judas het paasweekend van het jaar daarvoor al ervaring heeft opgedaan. De traditie wil immers dat de Judas het jaar voor zijn aantreden heel vaak de ‘rol’ van Iskariot heeft vertolkt. In dit geval betreft het dan Stef. Hij fungeerde vorig jaar namelijk naast de Judas van dat jaar, Wout Waaijer, als Iskariot. Op zijn beurt koos hij nu Huub Wiefferink naast zich als Iskariot. Twee jonge doarper jongs die elkaar echter heel goed kennen via andere dorper activiteiten. Zo zijn ze lid van de Rv11 van de Greune Köttelpeerkes en ze voetballen in hetzelfde SDC’12-zondag 6 elftal.
Een ‘Greun’, creatief en sportief duo
Stef Vrielink kwam 23 jaar geleden ter wereld als zoon van Martin Vrielink en Adri-jana Konijnenberg. Dagelijks is hij als monteur/chauffeur werkzaam bij de Werktuig & Bouwdienst Denekamp. De aan de Roerdomp woonachtige Judas 2024 is daarnaast actief autocrosser en, zoals reeds gememoreerd, speler van SDC’12 Zondag-6. Sportief dus, maar ook creatief, want hij is een actief wagenbouwer bij de Greunen en dan ook nog voorzitter van die super succesvolle Greune bouwers. Ze wonnen met hun creatieve activiteiten immers maar liefst de Grote Twentse Carnavalsoptocht van dit jaar! “Maar nu ben ik weer ‘gewoon’ lid van de Raad van Elf van onze vereniging.” Dat is zijn ‘paasmaatje’ Iskariot ook. Huub is de twintigjarige zoon van Laurens Wiefferink en Ilse Wiefferink-Berning en hij volgt een Technische Bouwkunde studie. In dat verband loopt hij stage bij Chamlon en hij heeft daarnaast ook nog een bijbaantje. De interesse voor de Denekampse paasgebruiken heeft hij waarschijnlijk van geen vreemde. Zijn vader Laurens, zoon van de sympathieke vroegere en reeds overleden zeilmaker Hennie Wiefferink, was in 1983 namelijk ’n Judas van ’n doarp.
Zondag vanaf 13.00 uur ‘eiergadder’n’ met tussenstop
Zondag a.s., Palmzondag met onder andere de palmpasenoptocht voor de jongste jeugd, gaan Judas en Iskariot om 13.00 uur met naar ze hopen een flinke groep jongeren (in de basisschoolleeftijd) op pad om ‘eier te gadder’n’. Onderweg is er een stop, waarbij de deelnemers een drankje en wat snoep wordt overhandigd. In deze tijden met veel aandacht voor de gelijke behandeling van mannen en vrouwen en grensoverschrijdend gedrag kreeg ondergetekende als langjarig schrijver in de DV, voorheen het DW, over de paasgebruiken meerdere malen de vraag waarom aan dat ’eiergadder’n’ alleen jongens mogen meedoen. Het blijkt echter dat in elk geval in Denekamp zondag a.s. ook meisjes mogen meegaan ‘gadder’n’. Vorige week vrijdag hebben Judas en Iskariot de vier scholen bezocht om de schooljeugd uit te nodigen voor dit ’eiergadder’n’. Vanaf het Nicolaasplein bij de kerk gaat de wandeling door met name het centrum van het dorp met huis-aan-huis het verzoek ‘eier, eier, maar geld mag ook’. Worden dan echt ook nog eieren overhandigd of steeds meer alleen maar geld, uiteindelijk heet het toch nog altijd ’eiergadder’n’. Judas Stef: “Ja, we ontvangen naast geld echt nog eieren. Die verkopen we dan wel.” Het zo bij elkaar ‘gegadderde ‘geld wordt gebruikt ter bestrijding van de kosten. In het hiervoor aangehaalde boek wordt ook ingegaan op de relatie van eieren en Palmzondag/ Pasen bij onder andere deze paasgebruiken. Inderdaad: Pasen en eieren? Citaat: ‘…het ei is van ouds zinnebeeld van vruchtbaarheid. Levensbron van ontluikend nieuw leven. Teken van nieuw leven na periode van herfst en winter. De natuur ontwaakt en de vogels leggen hun eieren.…’ Zo werd het zelfs al in de voorchristelijke tijd gezien.
Tekst/foto: PBJ
