Uitgaan & Cultuur
Ruim 12 eeuwen christendom in Oldenzaal
Kroniek van de Sint-Plechmusbasiliek
BOEKENNIEUWS - De Plechelmuskerk en Oldenzaal zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden: wie Oldenzaal zegt, zegt Plechelmus (en omgekeerd). In het afgelopen jaar verscheen de eerste kroniek over deze oudste kerk van Twente. Een imposant boekwerk dat naast de chronologische geordende historie van dit eeuwenoude bedehuis tegelijkertijd een groot deel van de Oldenzaalse stadsgeschiedenis beschrijft. Initiatiefnemer van het boek is auteur Rijn van Welij, schrijver van diverse kronieken en gids in de Plechelmusbasiliek. Hij neemt u mee in een reis door de tijd aan de hand van dit stijlzuivere romaans-gotische kerkgebouw en de belevenissen van de mensen die daarbij betrokken waren. Eindelijk heeft de Sint-Plechelmusbasiliek, waar het al jaren recht of heeft: zijn eigen kroniek.
'Oale Grieze'
Al meer dan 1250 jaar staat in hartje Oldenzaal een gebedshuis. Eerste een kleine Silvesterkerk, rond 765 gesticht door missionaris Plechelmus. In 968 is het kerkje vervangen door een grotere, stenen versie met een nieuwe naam: Plechelmuskerk. Met de tweede stenen versie startte men rond 1140, gebouwd in sobere laat-romaanse stijl. Deze werd in de 15e eeuw uitgebreid in de lichtere gotische stijl. Dit robuuste, karaktervolle romaans-gotische gebouw, ook wel de ‘Oale Grieze' genaamd staat er nog steeds en is behoorlijk authentiek gebleven. Door Paus Pius XII werd deze kerk te Rome op 13 mei 1951 verheven tot basilica minor.
Kroniek
De Kroniek van de Sint-Plechelmusbasiliek is door Van Welij, tijdens een bijeenkomst op 21 april jl. in de kerk, aangeboden aan burgemeester Patrick Welman en Pastoor Reerink. Het schitterende boekwerk is onder de vleugels van Museum Het Palthe Huis uitgegeven. Dit in navolging van de succesvolle ‘Palthe Kroniek: Bestuurders, predikanten, fabrikanten’, eveneens van de hand van Van Welij. De Oldenzaalse Kroniek, die rijkelijk is voorzien van afbeeldingen, telt zo’n 150 pagina’s en heeft een groot formaat (30x30 cm). Het boekwerk is te verkrijgen in de boekhandel en eveneens bij Museum Het Palthe Huis.
Palthehuis
In Oldenzaal is, naast de Plechelmusbasiliek, evenzo Museum Het Palthe Huis de moeite van het bezoeken waard. Dit Museum was het woonhuis van de familie Palthe. Johannes Palthe, een predikant en grootgrondbezitter, kocht in de 18e eeuw de voormalige stadsboerderij die in de 17e eeuw was verbouwd tot een deftig woonhuis. Drie generaties Palthe hebben in het Palthehuis gewoond, totdat in 1928 de kleindochter van Johannes Palthe, Gulia Palthe, overleed en het huis een museum werd. Fred Veldman, gepensioneerd dagbladjournalist, betreft één van de vele vrijwilligers bij het museum en hij verhaalde me uitgebreid over de prachtige Oldenzaalse Kroniek. Met veel genoegen heb ik 'Ruim 12 eeuwen christendom in Oldenzaal' tot me genomen en nu vormt het boekwerk een waar pronkstuk in m'n boekenkast.
Martin Paus
