Algemeen
Scheikunde en burgerschapsles in Oldenzaalse musea
OLDENZAAL - Dat je bij de Oldenzaalse musea kunt leren over de geschiedenis van de stad en haar erfgoed, is bekend. Elk jaar bezoeken ruim 4.500 leerlingen van zowel het basis- als voortgezet onderwijs het Palthe Huis, de Pelgrim of een van de andere erfgoedinstellingen van Oldenzaal. Maar wist je dat deze musea ook een unieke rol kunnen spelen in het verbinden van scheikunde en burgerschapsonderwijs?
Onlangs vond in het Palthe Huis de derde en laatste bijeenkomst plaats van een nascholingscursus voor scheikundedocenten. Deze cursus maakt deel uit van het promotieonderzoek van Judith Rotink van de Universiteit Twente, met ondersteuning van het Expertisepunt Burgerschap.
Sinds 2021 is burgerschapsonderwijs verplicht voor scholen. Burgerschap draait om deelnemen, bijdragen en vormgeven van de samenleving. De school is een ‘mini-samenleving’ waarin leerlingen in een veilige omgeving kunnen oefenen met aspecten van burgerschap, zoals omgaan met elkaar, besluitvorming, discussiëren en het laten horen van hun stem. Elk vak moet hieraan bijdragen. Maar hoe verwerk je burgerschap in je scheikundelessen? Exacte vakken zijn toch vooral een kwestie van begrijpen en doen?
Judith Rotink richtte zich deze keer op de kritisch-filosofische benadering van burgerschapsonderwijs. Ze had een mooi programma opgesteld, waarbij Daniella van der Stelt van het museum de docenten liet ervaren hoe een lokaal museum een unieke meerwaarde kan bieden. Lokale musea, zoals het Palthe Huis, zijn sterk verweven met de identiteit van hun omgeving. Van der Stelt benadrukte hoe belangrijk het is om leerlingen iets te laten beleven: “Als je echt kunt voelen, ervaren en vanuit andere perspectieven naar iets kijkt, komt het pas echt tot leven.”
Bij museum de Pelgrim ging de aandacht naar de historische apotheek van Dokter Michgorius waar vol verwondering werd gekeken naar chemische stoffen als arsenicum, lood en kwik, die ruim tweehonderd jaar geleden nog werden ingezet als medicijn. Aan de hand van een werkblad leren de docenten hun leerling kritisch na te denken over onder andere het bewaren van chemische stoffen maar ook het vertrouwen in artsen en onderzoekers van zowel vroeger als nu.
Judith Rotink: “Door scheikunde te verbinden met maatschappelijke vraagstukken en lokale geschiedenis, maken we het vak relevanter en motiverender voor leerlingen. Ze leren kritisch nadenken over hoe wetenschap zich door de tijd heeft ontwikkeld.”
Ben je docent en wil je handvatten om burgerschapsonderwijs te integreren in je vak? Neem dan contact op met: j.m.rotink@utwente.nl
Daarnaast start volgend jaar een nieuwe ronde van deze inspirerende nascholing.
